Çocuğunuzda DEHB olup olmadığını nasıl anlarsınız?

DEHB, yalnızca ergenlik devrine mahsus bir sorun değildir; okul öncesi devirde de kendini gösterebilir. Bu periyotta çocuklar, doğal gelişim süreçlerinin bir modülü olarak bazen dikkatlerini toplayamayabilir, çok hareketli olabilir yahut sabırsızca davranabilirler. DEHB’yi tanımak, bu davranışların altında yatan nedenleri anlamak için profesyonel bir kıymetlendirme gereklidir.

DEHB belirtileri

Okul öncesi çocuklarda DEHB’nin belirtileri ekseriyetle üç ana kategoriye ayrılabilir: dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtüsellik.

1. Dikkat eksikliği: Oyun oynarken yahut bir aktiflikte uzun mühlet odaklanmakta zorlanma, sıkça yanılgı yapma ve eşyaları kaybetme üzere belirtiler gözlemlenebilir. Çocuklar, ekseriyetle verilen yönergeleri takip etmekte zorluk çekerler ve dikkatlerini uzun mühlet bir noktada tutmakta zahmet yaşarlar.

2. Hiperaktivite: Çocuklar, yerlerinde durmakta zorlanır, daima hareket halindedirler. Uygunsuz vakitlerde koşma, tırmanma ve çok konuşma üzere davranışlar sergileyebilirler. Bu çok hareketlilik, bazen “motor takmış gibi” bir durum olarak tanımlanır.

3. Dürtüsellik: Soruları bitirmeden yanıt verme, sırasını beklemekte zorlanma, diğerlerinin kelamını kesme ve tepkisel davranışlar üzere dürtüsel hareketler görülebilir. Çocuk, çoklukla düşünmeden hareket eder ve sonuçları göz önünde bulundurmadan kararlar alabilir.

Bu belirtiler vakit zaman her çocukta görülebilir, lakin DEHB tanısı koyulabilmesi için bu belirtilerin sıklıkla ve uzun müddet devam etmesi gerekmektedir. Ayrıyeten, bu belirtiler çocuğun günlük ömrünü, oyunlarını, öğrenme süreçlerini ve toplumsal bağlantılarını olumsuz bir halde etkilemelidir.

DEHB’nin erken tanınması, tedavi sürecinin muvaffakiyetle yönetilmesinde kilit bir rol oynar. Aileler, çocuğunda DEHB belirtilerini fark ettiğinde, bir çocuk hekimi ya da psikiyatristine başvurmalı ve profesyonel bir kıymetlendirme yapılmalıdır. Erken teşhis, uygun tedavi formüllerinin ve müdahalelerin planlanmasında çok kıymetlidir.

DEHB’li çocuklarla tesirli bir halde başa çıkabilmek için, ailelerin ve öğretmenlerin eğitimi büyük bir değer taşır. DEHB hakkında bilgi sahibi olmak, bu durumu daha âlâ anlamanıza yardımcı olacaktır. Ailelerin dayanak kümelerine katılması, öteki ebeveynlerle tecrübe paylaşmaları ve profesyonel yardım almaları da hayli yararlıdır.

Davranışsal tahlil yolları, çocuğun gelişimine katkıda bulunan kıymetli bir adımdır. Örneğin, kolay ve dengeli kurallar koymak, olumlu geri bildirimlerde bulunmak, küçük ödüllerle çocuğu motive etmek, onun yanlışsız davranışları pekiştirmesini sağlar. Ayrıyeten görsel dayanaklarla organize olmayı kolaylaştırmak ve kısa, yönetilebilir vazifelerle çocuğu yönlendirmek tesirli stratejilerdendir.

Çocuğunuzun okulda gösterdiği davranışları ve gereksinimlerini anlamak, öğretmenlerle işbirliği yapmayı gerektirir. Okulda dikkatini dağıtan faktörleri azaltmak, net yönergeler vermek ve ferdi dayanak sağlamak, çocuğun muvaffakiyetini artırabilir.

Çocuğun gücünü sağlıklı bir biçimde atması için fizikî aktiviteler kıymetlidir. Sistemli oyun saatleri, spor aktiflikleri yahut açık hava aktiviteleri DEHB belirtilerini yönetmede yardımcı olabilir.

Bazen, psikoterapi sistemleri, davranış terapisi yahut aile terapisi üzere profesyonel dayanaklar gerekebilir. Ayrıyeten, ilaç tedavisi de DEHB belirtilerini yönetmek için tesirli bir tahlil olabilir. Lakin ilaç tedavisi, bir hekimin değerlendirmesi ve ailenin onayı ile başlatılmalıdır.

Her çocuk benzersizdir ve DEHB belirtileri şahıstan bireye farklılık gösterebilir. Sabırlı olmak, çocuğun güçlü taraflarını keşfetmek ve ona destekleyici bir ortam sunmak, onun gelişimi için hayli kıymetlidir. Profesyonel yardımla ve dengeli bir halde başa çıkma stratejileri uygulayarak, DEHB’li çocuklar başarılı bir halde büyüyebilir ve gelişebilirler.