Ülkeler yenilenebilir enerji hedeflerini arttırıyor: Peki yeterli mi?

Dünya çapındaki hükümetler, geçen yıl Dubai’de düzenlenen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı’nda, 2030’a kadar yenilenebilir güç kapasitesini 3 katına çıkarma konusunda anlaştılar. Bu yıl Bakü’de gerçekleştirilen konferansta, bu maksada ulaşma konusunda ulusal amaçlarda bir ölçü artış gerçekleşti. Pekala bu kâfi mi?

Ulusal güç planlarına bakıldığında, ülkelerin 2030 yılına kadar global yenilenebilir güç kapasitesini 2023 yılına nazaran 2 katına çıkarma yolunda olduğu görülüyor. Rüzgar ve güneş gücünün düşen maliyetiyle büyüme için çok fazla fırsat var, lakin siyaset yapıcıların fosil yakıtları bırakmaya hazır olup olmadığı daha güç bir soru.

Düşünce kuruluşu Ember, küresel elektrik talebinin %95’ini temsil eden 96 ülkeyi ve Avrupa Birliği’ni değerlendirdiği raporunu yayınladı. Raporda, AB içerisinde yer alan yalnızca 8 ülkenin ulusal yenilenebilir güç gayelerini güncellediği ve 4 GW artış olduğu belirtiliyor. Gayeler, yenilenebilir güç kapasitesini 2 kat arttırmak için kâfi olsa da, 3 kat artış için 3.758 GW ek kapasite eklenmesi gerekiyor.

Güneş gücü, hedeflenenden süratli büyüyebilir

Güzel haber şu ki, sanayi kestirimleri ulusal siyasetlerde belirlenenlerden daha yüksek kapasitenin ekleneceğini öngörüyor. Münasebetiyle, yenilenebilir güç ülkelerin ayak diremelerine karşın hedeflenenden daha süratli büyüyebilir. Ember’in varsayımlarına nazaran, güneş gücü kurulumları bu sene, geçtiğimiz seneye nazaran %29 artış gösterecek. Sanayi iddiaları, güneş gücündeki büyümenin 2030 yılına kadar hedeflenen 3 kat artışa ulaşabileceğini öngörüyor.

Ancak rüzgar gücü ve güç depolamada maksatların gerisinde kalınacak üzere görünüyor. Uluslararası Güç Ajansı’nın bu yılın başlarında yaptığı tahlile nazaran, dünya çapındaki elektrik şebekelerinin 2030 yılına kadar, çoğunluğu bataryalar olmak üzere, güç depolama kapasitesinde yaklaşık 15 kat artışa gereksinim duyulacak.

2015’te Paris’te imzalana milletlerarası iklim değişikliği mutabakatı uyarınca, her ülkenin Şubat ayına kadar güncellenmiş bir ulusal iklim planı sunması gerekiyor. Ember, bunun dünyada yenilenebilir güç kapasitesinin 3 katına çıkarılması yolunda değerli bir fırsat olduğunu düşünüyor. Bu ulusal planların Bakü’de devam eden görüşmelerle birlikte devreye girmesi bekleniyor.

Türkiye’de durumlar nasıl?

Enerji ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığı’nın yayınladığı 2024-2028 Stratejik Planı‘na nazaran Türkiye, 2028 yılına kadar güneş ve rüzgar kapasitesini, şuanki 30 GW düzeyinden 52 GW’a yükseltmeyi planlıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın açıklamasına nazaran Türkiye, 2035 yılına kadar güneş ve rüzgar kapasitesi amacını kıymetli ölçüde arttırarak 120 GW‘a çıkarmış durumda.