Yaşam süresini yüzde 30 uzatan bir gen keşfedildi
Bilim dünyasında ihtilal niteliğinde bir buluş, yaşlanma sürecinin yavaşlatılabileceğine dair umutları artırıyor. Araştırmacılar, yaşlanmayı etkileyen bir genetik düzenleme yaparak, meyve sineklerinin ömrünü yüzde 30’a kadar uzatmayı başardı. Bu çarpıcı gelişme, insan ömrünü uzatma ve yaşa bağlı hastalıkları tedbire çalışmalarında kritik bir adım olarak bedellendiriliyor. Yaşlanmayı yavaşlatabilir
Bu keşif, hücrelerin yapısal dayanağını sağlayan ve hücre dışı zar üzerinde yer alan F-actin adı verilen bir proteinle temaslı. F-actin, hücrenin sertliğini, formunu ve hareket kabiliyetini belirleyen ince ve esnek filamentlerden oluşuyor. Yaşlanma süreci bu proteinlerin fonksiyonlarını bozarak hücre yapısında bozulmalara ve yaşa bağlı hastalıkların gelişmesine neden olabiliyor. Nature Communications mecmuasında yayımlanan çalışmada, yaşlanma ile birlikte F-actin proteininin beyinde birikmesi ve hücre düzeyinde temizlenme sürecini aksatarak beyin hücrelerinde atık birikimine yol açtığı keşfedildi. Bu birikim, yaşlanmanın ziyanlı tesirlerini hızlandırarak hücre işlevlerini olumsuz etkileyebiliyor. Araştırmacılar, genetik düzenlemelerle bu birikimi engelleyip yaşlanmanın tesirlerini yavaşlatmayı hedefliyor.
Sineklerin ömrü yüzde 30 uzadı
Öte yandan yapılan deneyler epey umut verici görünüyor. Araştırmacılar bir dizi meyve sineğinin genetiğiyle oynayarak sineklerin sağlıklı ömür mühletini yüzde 30’a kadar uzatabildiklerini gördüler. Araştırmacıların meyve sineğinde odaklanma nedeni ise bu canlının tüm genom haritasına sahip olmamız. Bu da araştırmacıların yaşla ilgili genleri spesifik olarak hedeflemelerine imkan sağladı. Bununla birlikte gen değişikliği sadece nöronları gaye aldı, fakat araştırmacılar bunun sineklerin genel sıhhatini kapsamlı bir biçimde güzelleştirdiğini ve hatta beyin işlevi ve başka organlarda düzgünleşme belirtileri gösterdiğini söylüyorlar. Araştırma, F-aktin birikiminin yaşlanmaya bağlı bilişsel gerilemeye sebep olabileceğini ve bu proteinin araştırılmasıyla Alzheimer üzere yaşla bağlantılı hastalıkların önlenebileceğine dair sinyaller de veriyor.
